Słowa z podróży
Treść
Zapraszamy wszystkich Wieliczan, małych i dużych, do wakacyjnej zabawy i odkrywania kolorytu polskich regionalizmów.
Czy zdarzyło Ci się podczas podróży po Polsce usłyszeć nowe słowo, nazywające coś, na określenie czego w wielickich okolicach używasz innego słowa? To tzw. regionalizmy - prawdziwe perełki języka. Barwne, czasem zabawne, często bardzo trafne, dziwnie brzmiące i o ciekawej etymologii (czyli pochodzeniu).
Weź udział w naszej zabawie, zdradź nam nowo poznane słowo, odpowiadając na 4 krótkie pytania. Podczas swoich wycieczek bliskich i dalekich zwróć uwagę, jakich słów używają spotkani ludzie na określenie czegoś, co jest Ci znane pod zupełnie inną nazwą. Poznamy dzięki temu wiele ciekawych i nieoczywistych słów z różnych zakątków naszego kraju, będziemy odkrywać bogactwo lokalnych języków i będziemy mieć temat do rozmów o … słowach.
Ankieta planowo będzie aktywna do 14 września, ale jeżeli zabawa się spodoba – będzie uruchomiona na stałe. Pod koniec września zbierzemy poznane przez Was regionalizmy i podsumujemy wyniki zabawy.
Link do ankiety: https://forms.office.com/e/b7EKCmEEbr
Inicjatywę wspiera Michał Świetliński – autor stron Świetlan Maps w serwisach Facebook https://www.facebook.com/swietlanmaps oraz Instragram (@swietlanmaps), na których możecie poznać polskie regionalizmy i zobaczyć mapy ukazujące, gdzie i jak często konkretne regionalizmy są używane.
Jeżeli jesteś ciekawy różnych regionalizmów i gwar, możesz pożyczyć z naszej biblioteki książki:
- Powiedziane po krakowsku : słownik regionalizmów krakowskich / pod redakcją Donaty Ochmann i Renaty Przybylskiej. - Libron, Filip Lohner, 2017
- Gwara warszawska dawniej i dziś / Bronisław Wieczorkiewicz ; il. Zbigniew Lengren.- Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1974
- Ślónsko godka : ilustrowany słownik dla Hanysów i Goroli / Joanna Furgalińska. - Wydaw. Naukowe PWN, 2010
- Słownik gwary Zakopanego i okolic / Juliusz Zborowski ; oprac. i uzup. z materiałó autora przez Zespół Instytutu Języka Polskiego PAN pod kierunkiem Joanny Okoniowej. - Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tyt, cop. 2009
- Od mikmaka do zazuli : atlas regionalizmów dla dzieci / Michał Rusinek ; konsultacja: dr Artur Czesak ; [ilustracje Joanna Rusinek]. - Gliwice : Helion, copyright 2020
Ciekawych słownictwa związanego z górnictwem odsyłamy do:
- Bajki Pana Majki : Legendy Górników Wielickich / tekst Julian Majka; zdjęcia Paweł Jaroszewski, Tadeusz Kordula. - Wieliczka : Kopalnia Soli Wieliczka, 1994
- Słownictwo z zakresu górnictwa solnego XVI-XVIII wieku na tle polszczyzny ogólnej / Ewa Horyń. - Kraków : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2018
- Horyń, E. (2014) „Staropolska leksyka z zakresu górnictwa solnego”, ANNALES UNIVERSITATIS PAEDAGOGICAE CRACOVIENSIS. STUDIA LINGUISTICA, (9). Dostępne na: https://studialinguistica.uken.krakow.pl/article/view/5132/4807 (Udostępniono: 5 czerwiec 2025)
A zainteresowanym pochodzeniem słów polecamy z naszych zbiorów:
- Słownik etymologiczny języka polskiego / Krystyna Długosz-Kurczabowa ; red. Dorota Kopcińska. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2005
- Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski / Maria Malec ; red. Aleksandra Kubiak-Sokół ; recenzent Aleksandra Cieślikowa. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2003
Autor: Anna Kaczor