Bitwa Warszawska
Treść
W dniach 13-15 sierpnia 1920 r. u progu stolicy Polski rozegrała się decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej. Przez wielu historyków jest określana "cudem nad Wisłą" i uznawana za 18 najważniejszą bitwę świata, wpływającą na bieg historii.
W lutym 1919 r. rozpoczęła się niewypowiedziana wojna polsko-bolszewicka. Na skutek wycofujących się oddziałó1) niemieckich z byłego, pierwszo-wojennego frontu na wschodzie (Ober-Ost) i zajmowaniu tych terenów przez siły zarówno polskie, jak i bolszewickie doszło do pierwszych kontaktów bojowych miedzy dwoma wojskami. Strona polska występując w obronie obszarów kresowych, byłej własności Rzeczypospolitej, wysuwała racje historyczne, kulturowe i etniczne. Terytoria te w przeważającej części zamieszkiwali Polacy. Strona radziecka pragnąc rozszerzyć rewolucje na Europę zachodnią, zwłaszcza na tereny przegranych Niemiec, gdzie do głosu dochodziły stronnictwa lewicowe, musiały zająć obszar odradzającej się Polski.
W 1920 roku wojska rosyjskie, podzielone na dwie główne siły (armię dowodzoną przez Michaiła Tuchaczewskiego i 1. Armię konną Budionnego), które po pierwszych sukcesach Polaków (m.in. zajęcie Kijowa), zaczęły wchodzić w głąb terenów należących do II Rzeczpospolitej. W lipcu oddziały pod dowództwem Tuchaczewskiego zaczęły zagrażać Warszawie. Wydawało się, że stolica jest nie do obrony, jednak w czasie, kiedy Armia Czerwona koncentrowała siły do ostatecznej bitwy, doszło do przegrupowania wojsk polskich pod stolicą.
Bitwa Warszawska rozegrana została zgodnie z planem operacyjnym, który stworzony został na podstawie koncepcji Józefa Piłsudskiego. Operacja składała się z trzech faz: obrony przedpola Warszawy na linii Wieprza, Wkry i Narwi, rozstrzygającej ofensywy znad Wieprza oraz pościgu i rozbicia armii Tuchaczewskiego wypierając tym samym Armię Czerwoną za Narew. Plan przygotowany przez Józefa Piłsudskiego został wykonany a wojska sowieckie rozbite pod stolicą.
Przyczyn klęski Rosjan pod Warszawą należy upatrywać w braku koordynacji dowodzenia strony rosyjskiej, oraz wysokiemu morale i męstwu polskiego żołnierza. Bitwa Warszawska przyczyniła się do zwycięstwa Polaków, nad bolszewikami i ocaliła niepodległość Rzeczypospolitej. Zwycięstwo nad Rosją Sowiecką, niezależnie od korzyści politycznych i terytorialnych, miało dla Polski ogromne znaczenie. Było to pierwsze po odzyskaniu niepodległości wielkie zwycięstwo odniesione samodzielnie przez Wojsko Polskie nad siłami zbrojnymi innego państwa. Umożliwiło ono II Rzeczypospolitej prowadzenie samodzielnej polityki wewnętrznej i zagranicznej niezależnej od interesów obcych mocarstw. Wygrana w wojnie przekreśliła także dążenia bolszewików do niesienia ogniska rewolucji na zachód.
Autor: Karol Zastawny