100 lat temu w Wieliczce / kwiecień 1923

Treść

Wiosna, wiosna! Czas najwyższy więc zejść gremialnie do podziemi. Czy opowiemy tu o nietypowych zachowaniach stworzeń różnych, które nieprzychylnie patrzą na uroki słońca i budzącej się do życia przyrody? Bynajmniej! Oto Wieliczka staje się właśnie celem wycieczek małych i dużych. I dodatkowo sceną kłótni i kradzieży. 
Saliny wielickie naturalnie znajdują się w wielu planach wycieczek w kwietniu przed 100 lat. Była zarówno na trasie amerykańskich przemysłowców i finansistów zwiedzających polskie ośrodki przemysłowe jak i w planie wizyty posła angielskiego Maxa Müllera wraz z otoczeniem. Było amerykańsko, angielsko, musi być więc i francusko. Generał Le Rond, wraz z otoczeniem, przelotem do Lwowa, po rewji wojsk na Rynku krakowskim, odwiedził także saliny miejscowe. Było zachodnio, ale i południowo. Z Jugosławii, z Akademii Handlowej w Zagrzebiu, przyjadą jej słuchacze celem bliższego poznania ziem polskich, a zwłaszcza terenów przemysłowych. Ale nie tylko zagraniczni goście doceniają skarby Wieliczki. Nieustannie pojawiają się w mieście polskie wycieczki i wizyty, a nawet z konieczności powstają oferty organizacji takowych dla specjalnych grup. Wkrótce nawiedzą Wieliczkę kolejarze wraz z rodzinami, co ogłasza w Gońcu Krakowskim i Gazecie Porannej i Wieczornej Polski Związek kolejowców w Przemyślu. Kolarze i motorzyści z K. S. Cracovia odważnie rozpoczęli sezon wycieczką do solnego miasta dnia 16 kwietnia. Wycieczce towarzyszyły cztery automobile i okazała się nadspodziewanie udaną. Także jako najpiękniejszą oceniono w kwietniowej „Młodej Polce” wielicką zeszłoroczną sierpniową wycieczkę z Kamieńska na ziemi piotrkowskiej. Sekcja wycieczkowa krakowskiego Ogniska nauczycieli ogłasza się wszem wobec i każdemu z osobna (Gazeta Poranna, Głos Narodu, Naprzód, Nowa Reforma), że letnie wycieczki młodzieży szkolnej zjeżdżające m. in. do Wieliczki zaopatruje w noclegi, aprowizację i przewodników. Za to w odwrotną stronę wiodła wycieczka byłego starosty wielickiego dr Kroebla, który pełni obecnie obowiązki wojewody kieleckiego na czas wakatu na tym stanowisku.
Jednak kopalnia wielicka to nie tylko obiekt turystyczny, ale i ważne centrum przemysłu górnictwa solnego. W kwietniu sprzed stu lat odpiera zarzuty niegospodarności a Pach/Fach w Głosie Narodu [?] apeluje aby „uprościć administracyę, określić kompetencye pewnych dyrekcyj, względnie je poznosić”.  
Jedno jest niestety pewne i smutne. Każdy wycieczkowicz i mieszkaniec Wieliczki, zwłaszcza ten podróżujący koleją, muszą się mieć na baczności. Coraz to nowsze szajki złodziejskie grasują i tylko czekają, żeby majątek podróżnych i mieszkańców uszczuplić. Jedna, co do której właśnie sąd rozstrzyga, składała się aż z 18 osobników.  
Demokracja wymaga z definicji zaangażowania ludu w polityczne sprawy, więc też się lud dzieli i kłóci i poprawia i kontroluje wzajemnie. Tak i na ziemi wielickiej się dzieje. Ruch Chrześcijańsko Demokratyczny protestuje przeciw zbrodniom bolszewickim i przyjmowania „przybłędów żydowskich, przybyłych z Rosji” do Wieliczki, a Polska Partia Socjalistyczna krytykuje antyrobotniczą gospodarkę państwową oraz gminną, zwłaszcza jednego z lokalnych działaczy PPS, którego rozczarowująca postawa „wpływała na niekorzyść obywateli gminnych”.  
Strzelec i Sokół wielicki swoje miejsce w prasie zaznaczyły zgoła różnie, jedno chwaląc się powstaniem, a drugie problemami z uznaniem członkostwa wieliczan pochodzenia żydowskiego. Jak się te dylematy skończyły?
W kwietniu informowano także o wielickich Cegiełkach Wawelskich ufundowanych przez rodziców, ku pamięci Zofji Smrokowskiej i przez Składnicę Kółek Rolniczych.
Więcej wieści z Wieliczki sprzed 100 lat za miesiąc!

Opis wycinków z grafik:
Źródło internetowe / Tytuł dziennika lub czasopisma, numer zeszytu (data wydania), strona z notatką

Skróty użyte w grafice:
JBC – Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra
WBC – Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa https://www.wbc.poznan.pl/dlibra 
POLONA – Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona https://polona2.pl/

Autor: Anna Kaczor