Odzyskanie przez Polskę niepodległości
Treść
11 listopada 1918 Niemcy podpisały zawieszenie broni kończące I wojnę światową. Tego samego dnia na skutek wydarzeń w Warszawie, Polska po 123 latach odzyskała formalnie niepodległość. Był to jednak skutek wielu działań, które na przełomie października i listopada 1918 r., wobec rozpadu monarchii austro-węgierskiej i zapowiedzi bliskiej klęski Niemiec, Polacy podjęli by odzyskać swoją ukochaną ojczyznę.
Sytuacja międzynarodowa pod koniec ostatniego roku wojny, wobec zbliżającej się klęski państw centralnych, oraz porewolucyjnego chaosu na terytorium dawnego cesarstwa rosyjskiego była bardzo korzystna. Wobec zaistniałej sytuacji Polacy zaczęli przejmować władzę na ziemiach, które znalazły się pod zaborami.
Warto wspomnieć, że w Warszawie od września 1917 r. działała powołana przez Niemcy i Austro-Węgry Rada Regencyjna, która pod wpływem porozumień i obietnic danych przez zaborców stała się formalnie uznawana jako reprezentant Polskiego interesu niepodległościowego. Była ona jednak krytykowana przez społeczeństwo polskie za zbytnią uległość w stosunku do okupanta.
Już 19 października 1918 r. działała i sprawowała funkcje rządowe Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego. 28 października 1918 r. powołano zaś w Krakowie, Polską Komisję Likwidacyjną, która przejęła władzę na terytorium Galicji. W Lublinie zaś na początku listopada powołano Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej na czele z Ignacym Daszyńskim.
Sytuację polityczną zmienił fakt przybycia 10 listopada, po uwolnieniu z twierdzy magdeburskiej, Józefa Piłsudskiego. Pod tym wpływem, następnego dnia Rada Regencyjna oddała mu formalnie władzę a następnie została rozwiązana. Jednocześnie z tym faktem Polska Organizacja Wojskowa razem z żołnierzami Polskiej Siły Zbrojnej, zaczęła rozbrajać żołnierzy Niemieckich stacjonujących w stolicy. Dawni zaborcy, pod wpływem klęski oraz wyczerpania wojną na ogół nie stawiali oporu pragnąc jedynie wrócić do domów.
Wydarzenia w Warszawie stały się symbolem, a dzień 11 listopada świętem odzyskania niepodległości. Warto jednak pamiętać, że czteroletni wysiłek polityczno-wojskowy Polaków oraz szereg czynników międzynarodowych ukształtował możliwość uzyskania suwerenności przez Rzeczpospolitą, a samo dążenie do niej było procesem złożonym, który rozpoczął się znacznie wcześniej.
Autor: Karol Zastawny