Onomastyka na wykładzie z serii „Ucz się u mistrzów”

Treść

Podczas wykładu dr Tomasz Kurdyła wspólnie z uczniami wyjaśniali pochodzenie nazw miejscowości, dzieląc typy nazw w zależności od źródła nazwy. Nazwy wywodzące się z podań ludowych (Sandomierz, Warszawa), od nazwisk, od zawodów uprawianych dawniej w miastach służebnych (Mydlniki, Łagiewniki, Jadowniki, Psary), charakterystycznych cech, życia religijnego (Bieśnik), hobby mieszkańców, sławnego mieszkańca (Rejowiec), typu osadnictwa (np. Opole, Wola), obszaru (Podgórze, Zalas, Równe, Pustynne, Lednica), zwierzyny lub roślinności lub rzek (Wilczysko, Kozielno, Czesiny), z przeniesień (Lwówek, Szczecinek, Grybów, Kombornia).

Kolejnym punktem wykładu były rozważania na temat nazw mieszkańców miast oraz przezwisk mieszkańców wsi. Pod lupę wzięto szczególnie mieszkańców Wieliczki, Poznania, Warszawy oraz Krakowa. Przezwiska mieszkańców wsi są tworzone inaczej niż nazwy mieszkańców. Powstają one z pewnych cech mieszkańców, np. koniarze (gdy większość mieszkańców zajmuje się hodowlą koni), tajojki (od zawołania Ta joj), kulony, gulony, kapcony (np. nadęci lub wyniośli ludzie), wąsale, cebularze (o mieszkańcach Iwonicza, zwanego czasem też Cebulowem). Kilka chwil poświęcono także na przezwiska innych narodów nadawane im przez Polaków oraz przezwiska Polaków za granicą.

Na kolejny wykład zapraszamy 2 grudnia. O retoryce opowie doktorant Wydziału Polonistyki UJ Bogusław Wajzer, laureat krakowskiego konkursu mowy retorycznej (13:30, sala B, CER Solne Miasto).

[AL]