Smoki i jednorożce, czyli „Ucz się u mistrzów” o średniowieczu

Treść

Nawiązania do kultury średniowiecznej zostały pokazana na przykładzie wizerunku jednorożca oraz smoka w literaturze. Dr Klaudia Socha zaczęła od bardzo ważnego stwierdzenia, że wyobraźnia człowieka szuka miejsc niedookreślonych i próbuje te luki wypełnić i w tym zjawisku trzeba szukać źródeł wyobrażeń ludzi na temat jednorożców oraz smoków oraz prób naukowego dowiedzenia istnienia takich zwierząt. Jednorożce i smoki występują w wielu współczesnych powieściach, ale są przede wszystkim składnikiem wielu podań, mitów i legend. Wśród źródeł wiedzy o stworzeniach mitycznych podaje się Biblię, mitologie, ale także tzw. złotą legendę, czyli zbiór legend hagiograficznych ze średniowiecza oraz Bestiariusze.

Obraz jednorożca odmalował już Arystoteles w swojej Historii zwierząt [Historia animalium]. Ważnym źródłem informacji o wyobrażeniach ludzi średniowiecza na temat świata zwierząt są Bestiariusze, czyli bogato iluminowane księgi zawierające opisy zwierząt realnych i mitycznych, z przypisanymi im cechami i symboliką. W trakcie wykładu zaprezentowano kilka ilustracji z bestiariuszy, ukazujących m. in. jednorożce, a dr Klaudia Socha omówiła szeroka symbolikę tego zwierzęcia, podkreślając, że symbol zawsze należy interpretować w kontekście.

Drugim zwierzęciem mitycznym, które na stałe zagościło w mitach, legendach, a obecnie w powieściach z gatunku fantasy, a o którym źródeł informacji trzeba szukać w średniowieczu jest smok. Występował on pod różnymi nazwami i postaciami, ale wspólną cechą smoków do XX wieku (z wyjątkiem kultury chińskiej) była ich postawa po stronie zła (mitologia skandynawska, germańska, grecka, Biblia). Przytoczone zostały przykłady smoków przedstawione np. w Złotej legendzie (św. Jerzy, św. Małgorzata), czy w legendach arturiańskich.

Na następny wykład zapraszamy 11 marca. Wykład pt. „Wśród pytań o przyszłość teatru: o współczesnych poszukiwaniach w dziedzinie pracy z aktorem” wygłosi dr hab. Tadeusz Kornaś. (CER Solne Miasto, 13:30, sala B).

Szkoły, które nie wezmą udziału w zajęciach, proszone są o zgłoszenie tego faktu do biblioteki lub Wydziału Edukacji UMiG w Wieliczce.

Zapraszamy!

[AL]