182 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie”
Treść
W nocie na zaproszeniu czytamy: „22/23. 01. 1863 r. w Królestwie Polskim wybuchło Powstanie Styczniowe, najdłuższe powstanie narodowe przeciwko Rosji. Uczestniczyło w nim m.in. 23 wieliczan: Tomasz Borzęcki, Stanisław Bączewski, Jan Bogda, Wojciech Chełmecki, Jan Ciepły, Władysław Ciepły, Błażej Hysko, Ludwik Kolasa, Kasper Jamróz, Tytus Klemensiewicz, Roman Krupa, Seweryn Łempicki, Kazimierz Sałacki, Ignacy Makomaski, Karol Malinowski, Józef Olesiak, Szczęsny Pachel, Marcin Rembacz, Szymon Rupik, Zygmunt Urasiński, Józef Zieliński, Karol Zięba, Adam Znański. W 1938 r. , w 75 rocznicę wybuchu powstania upamiętniono ich tablicą umieszczoną Domu Przedpogrzebowym Cmentarza Komunalnego w Wieliczce.
Zaprezentowano nowości wydawnicze: Józefa Liszki „Pamięć Powstania Styczniowego 1863 na Ziemi Olkuskiej”, Antoniego Ratyńskiego „Sybiracy, zesłańcy carscy związani z Krakowem”, „Śpiewnik pieśni powstańczych wydany z okazji wystawy „Bochnia w latach Powstania Styczniowego 1863-1864”, opracowany przez Stanisława Domańskiego, wydany przez Stowarzyszenie Bochnaków i Miłosników Ziemi Bocheńskiej , śpiewanych 4.12. 2012 r w Domu Bochniaków po wernisażu wystawy; „Wiadomości Bocheńskie” z artykułem Janiny Kęsek pt. „W 150 rocznicę Powstania Styczniowego 1863/1864”; „Regionalista Małopolski” Informator Małopolskiego Związku Regionalnych Towarzystw Kultury nr 13 (styczeń 2013); zeszyt 126 „Biblioteczki Wielickiej” z serii: „Wielickie rodziny...We dwoje 50 lat i więcej... (10) pt. „Anna i Władysław Grubeccy, Teresa i Julian Wiesław Strojni oraz rodziny: Czernochów, Jurczyńskich, Nawrotów ” opracowany przez Jadwigę Dudę.
Alicja Kondraciuk i Edward Jankowski, aktorzy Teatru “Stańcyk” w Krakowie recytował wiersze o Powstaniu Styczniowym: Maryli Czerkawskiej „Był taki Rok 63”, Antoniego Bogusławskiego - „Traugutt”, „Krzyż powstańczy” , „Mój kraj”. Towarzystwo Śpiewacze „Lutnia” w Wieliczce pod dyrekcją Jadwigi Szado z prezesem Jerzym Markowskim wykonało pieśni: „Gaude Mater Polonia” i „Witaj orle biały ptaku”. Publiczność występy nagrodziła brawami, a prowadząca spotkanie wręczyła kwiaty i upominki od organizatorów. Jadwiga Duda, prowadząca spotkanie, kierownik Działu Regionalnego wielickiej biblioteki i prezes Stowarzyszenia “Klub Przyjaciół Wieliczki” wręczyła mgr Lilianie Syrkiewicz, nauczycielce historii w Gimnazjum im. Kazimierza Wielkiego w Wieliczce, opiekunce Koła Młodych Miłośników Starej Wieliczki „Dyplom Uznania za pielęgnowanie pamięci o tych, co walczyli o niepodległość Polski” nadany przez Związek Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego w Krakowie.
Prelekcje wygłosili: dr Paweł Naleźniak z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie - „Zarys dziejów Powstania Styczniowego 1863-1864”; o. Jerzy Pająk OFMCap., kapelan środowisk niepodległościowych w Krakowie - „Udział kapelanów w Powstaniu Styczniowym, z wyszczególnieniem kapucyńskich”; mgr Janina Kęsek ze Stowarzyszenia Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej - „Wieliczanie w Powstaniu Styczniowym 1863-1864.”; mgr Marcin Perek z Klubu Przyjaciół Wieliczki - „Nieznane nazwiska wieliczan – powstańców styczniowych”; mgr Anna Kudela z Towarzystwa Przyjaciół Skawiny - „Opowieść o Feliksie Pachlu, powstańcu styczniowym urodzonym w 1844 r. w Skawinie, zmarłym w 1913 r. w Wieliczce”; mgr Lucyna Król z Muzeum Historii Fotografii w Krakowie - „Wokół Powstania Styczniowego. Fotografie ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie.” Głos w dyskusji zabrali: Józef Bogda, Maria Orkisz, Stanisław Stawarczyk, Władysław Żołubak, Krystyna Cieślik, Zygfryd Dolaś, Jan Matzke, prelegenci, prowadząca spotkanie.
W 182 spotkaniu z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” uczestniczyło 138 osób, a wśród nich: rodziny powstańców styczniowych: Henryk Kozubski, praprawnuk Teofila Dziembowskiego h. Pomin (1831-1901); Franciszek Oremus, praprwnuk Franciszka Jana Oremusa, Józef Bogda z Krakowa, praprawnuk Jana Bogdy; Beata Stawiarczyk z Sulejówka, żona Mariusza Ludwika, praprawnuka Ludwika Kolasy, Ryszard Malinowski i Krystyna Cieślik z Wieliczki, krewni Karola Malinowskiego; Roman Krzysiak, prawnuk i Stanisław Stawarczyk z synem Wojciechem, praprawnuk Błażeja Hyszko; prof. Bogumił Zagajewski, krewny Jacka Białyni-Rzepeckiego.
Oprawę plastyczną spotkania stanowiła wystwa “Bochnia i Wieliczka w latach Powstania Styczniowgo 1863-1864” uzupełniona planszą prezentujący tablicę pamiątkową i groby powstańców na cmentarzu w Wieliczce autorstwa Janiny Kęsek, która przygotowuje do druku książkę.
Relacja ze spotkania została opublikowana w zeszycie 127 “Biblioteczki Wielickiej” a w niej wykaz pond 90-ciu nazwisk powstańców styczniowych z terenu byłego Powiatu Wielickiego (1854-1932). Po spotkaniu do zbiorów bibliotecznych wpisano książkę Franciszka Oremusa “Kraków i Małopolska w Powstaniu Styczniowym”- Zachęcamy do ich przeczytania.
[Opracowała Jadwiga Duda]