8 marca Dzień Kobiet

Treść

Dzień Kobiet obchodzono już w starożytnym Rzymie a świętowały go przede wszystkim gospodynie domowe. Tego dnia zamężne kobiety otrzymywały od swoich mężów prezenty a niewolnice były nagradzane podarkami przez swoich właścicieli. Panie domu pozwalały odpoczywać swoim poddanym kobietom. Rzymianki przyodziewały się w swoje najlepsze stroje i  przychodziły do świątyni bogini Westy – strażniczki ogniska domowego.

Obecna forma i idea obchodów Dnia Kobiet ma swoje korzenie w ruchu emancypacyjnym, który pojawił się na początku XX w. w Ameryce Północnej. Ustanowiono go przede wszystkim dla upamiętnienia walki o prawa wyborcze i lepsze warunki pracy dla kobiet. Jednym z przejawów tych dążeń był np. strajk, który rozpoczęły w 1908 roku  pracownice jednej z fabryk tekstylnych w Nowym Jorku.
Inną genezę ma natomiast sama data dzienna obchodów. W Europie po raz pierwszy Dzień Kobiet obchodzono 19 marca 1911 roku. W kilku krajach, między innymi w Niemczech, Szwajcarii, Austrii i Danii, obchodzony był w formie demonstracji, skutkiem czego wprowadzano zakaz jego świętowania. Zakaz ten nie powstrzymał jednak rozprzestrzeniania się obchodów w innych krajach europejskich – Francji, Holandii, Szwecji i Anglii. W Rosji, wbrew zakazowi policji, 8 marca 1913 roku a następnie 8 marca 1917 roku nastąpiły masowe strajki i demonstracje kobiet w Sankt Petersburgu. Zostały one krwawo stłumione, ale stały się ostatecznie początkiem rozruchów, na skutek których abdykował car Mikołaj II. Właśnie dla upamiętnienia tych wydarzeń, w 1922 roku datę Międzynarodowego Dnia Kobiet przesunięto i ustanowiono na dzień 8 marca.

W Polsce święto to było szumnie obchodzone w czasach PRL-u. Kobiety dostawały wtedy popularne goździki i trudno dostępne na rynku rajstopy. Z okazji Dnia Kobiet publikowano portrety kobiet z różnych sektorów życia gospodarczego, zgodnie z programowym stwierdzeniem Władysława Gomułki: „nie ma dziś w Polsce dziedziny, w której kobiety nie odgrywałyby ważnej roli".

Zazwyczaj 8 marca mężczyźni wręczają bliskim im kobietom – matkom, żonom, partnerkom, koleżankom, współpracownicom, dorosłym córkom – kwiaty i drobne podarunki. W niektórych krajach, jak np. w Rumunii, dzień ten jest równoważny z Dniem Matki, podczas którego dzieci ofiarują drobne prezenty swoim matkom i babciom. Współcześnie w krajach, w których obchodzi się to święto, często dodatkowym wyrazem znaczenia i sytuacji kobiet stają się manifestacje feministyczne.

Dział Literatury Pięknej naszej biblioteki poleca książki, które warto przeczytać, a które mówią o kobietach i ich sytuacji w różnych kulturach. Oto kilka przykładowych propozycji:

• Arabska córka (Valko, T.)
• George Sand (Jack, B.)
• Katarzyna II caryca Rosji (Zabel, E.)
  
• Kleopatra (Ludwig, E.)
  
• Kobieta honoru (Casati Modignani, S.)
  
• Kobiety na wesoło
  
• Polki w Wolnym Mieście Gdańsku (Danielewicz, G.)
  
• Skradzione życie (Jacobs, S.)
  
• Zakazana żona (Wermuth, V.)
  
• Zapomniana księżniczka (Joffrin, L.)

[AnLor]