„Szare eminencje naszej Biblioteki”

Treść

W cyklu dwutygodniowym, przez najbliższych kilka miesięcy, na stronie internetowej biblioteki będziemy zamieszczać artykuły zawierające podstawowe dane bibliograficzne (tytuł,  autor, adres wydawniczy, drukarnia itp.), uwagi dotyczące treści, jak również ciekawostki związane z daną książką. Chcemy tym samym zachęcić do wypożyczania starszych wydaniem książek, a nie tylko nowości.

Pierwszą pozycją, którą Państwu chcemy przedstawić jest dramat  „Medea” Eurypidesa.
Znajdujący się w naszej Bibliotece egzemplarz, składający się z 72 stron, został wydrukowany w Brodach w 1912 roku Drukiem oraz wydany tamże w 1913 roku nakładem Feliksa Westa. Feliks West był polskim księgarzem i wydawcą, który przejął drukarnie w 1882 roku od Jana Rosenheima w Brodach i prowadził ją jako własną firmę. Kilka lat później kupił kolejną drukarnie. Przez długie lata w prowadzeniu drukarni pomagali mu synowie.

Utwór dramatyczny, o którym mowa, przełożył na język polski Bogusław Butrymowicz, polski poeta, tłumacz m.in. Arystofanesa, Eurypidesa, Schillera, znany z wiersza „Białe łabędzie”.
Egzemplarz otrzymał oprawę introligatorską w introligatorni M. Feigenbauma w Wieliczce.

Pozycja zawiera kilka pieczęci, świadczących o jej proweniencji, np. pieczęć M. Feigenbaum Introligator Wieliczka (na wewnętrznej stronie okładki introligatorskiej), Bibljoteka Związku Legjonistów Polskich w Wieliczce (na okładce oryginalnej, stronach tytułowej, 3, 5, 9, 19, 31, 47, 67, tylnej wklejce), Biblioteka Miejska w Wieliczce (na okładce oryginalnej, stronie tytułowej). Ponadto na stronie tytułowej znajduje się odręczny podpis oraz numer zapisany tym samym atramentem, być może świadczący o przynależności egzemplarza w przeszłości do większego księgozbioru prywatnego.     

Eurypides jest uważany za ostatniego z trzech wielkich tragików starożytnych. Urodził się prawdopodobnie 485 r. p.n.e. i jako pierwszy dał początek tragedii psychologicznej. Niewiele, bo tylko 17 tragedii zachowało się do dnia dzisiejszego. Do najstarszych należą m. in.: Alkestis, Medea, Hipolit. Łączy się w nich zainteresowanie pisarza psychiką bohaterów, zwłaszcza kobiet opanowanych wielkimi namiętnościami. Tragik pisał również utwory o tematyce patriotyczno- politycznej (Błagalnice, Trojanki). Tematy do swych sztuk czerpał z mitów, dostosowując je do własnych potrzeb. Był przedstawicielem tzw. oświecenia ateńskiego dając w swej twórczości wyraz zarówno krytycznemu stosunkowi do ówczesnych wydarzeń społecznych i politycznych, potępiając wojnę jako zagrożenie najwyższych wartości etycznych, jak i sceptycznym poglądom na tradycyjną religię. Doceniony został dopiero po śmierci a zmarł w 407 r. p.n.e. na dworze króla macedońskiego Archelaosa.

Kim była Medea? W mitologii greckiej to czarodziejka, córka Ajetesa, żona Jazona, któremu pomogła zdobyć złote runo. Porzucona przez męża zabiła swoją rywalkę, jak i synów, których miała z Jazonem.
Dramat ten składa się z 5 aktów, bohaterami są Medea, Jazon, król Aten Aigeus, król Koryntu Kreon, synowie Jazona i Medei, Piastunka, Poseł, Bakałarz oraz Chór. Na końcu książki znajdują się objaśnienia do niejasnych elementów z tekstu dramatu. Dramat został wystawiony po raz pierwszy podczas Miejskich Dyonyziów w I r. 87 Olympiady, czyli 431 r. p. Ch., wkrótce po wybuchu wojny peloponeskiej.
[Anna Podmokła]