24 grudnia 2011 – kolejna rocznica urodzin Adama Mickiewicza

Treść

Adam Bernard Mickiewicz urodził się w Wigilię 1798 roku najprawdopodobniej w Zaosiu koło Nowogródka. Akuszerka „chcąc go przeznaczyć na rozumnego” przecięła jego pępowinę na książce, tak wspominała rodzinna legenda. Sielskie dzieciństwo Adama płynęło wśród tajemnic dorosłych, a to z powodu zawodu, który wykonywał jego ojciec a mianowicie - adwokat sądowy. Był bardzo przeciętnym uczniem. W trakcie jego edukacji zdarzyło się, że musiał powtarzać klasę (III i V). Jednak już w wieku 11 lat zaczął pisać wiersze.

Studia rozpoczął w Wilnie na Wydziale Nauk Fizycznych i Matematycznych, uczęszczając jednocześnie na wykłady Wydziału Nauk Moralnych i Politycznych oraz Literatury i Sztuk Wyzwolonych. Ciężka sytuacja materialna rodziny po śmierci ojca skłoniła go do podjęcia nauki w uniwersyteckim Seminarium Nauczycielskim, co gwarantowało później zatrudnienie w szkołach carskich. Studia ukończył w 1819 ze stopniem magistra. W okresie studiów utworzył wraz Tomaszem Zanem towarzystwo Filomatów, które z czasem przekształciła się w spiskową organizację narodowo-patriotyczną, również w czasie studiów jako pisarz debiutował Zimą miejską na łamach Tygodnika Wileńskiego. Inspiracją do napisania Ody do młodości, był również okres studiów oraz organizacje filomackie.

Lata młodzieńcze to wielka niespełniona miłość Adama do Maryli Weraszczakówny. Ślady tej niespełnionej miłości znaleźć można w wierszach: Do M... i Do przyjaciół. Po ukończeniu studiów rozpoczął prace jako nauczyciel w Kownie, to tu napisał zbiór Ballad i romansów ale nie długo cieszył się sukcesem, gdyż w roku 1823 został aresztowany i uwięziony w klasztorze bazylianów w Wilnie, a następnie skazany na zesłanie w głąb Rosji, gdzie wydał „Sonety Krymskie”oraz „Konrada Wallenroda”.

Mickiewicz formował w swojej Romantyczności wytyczną podobną do myśli „Miej serce i patrzaj w serce!”, jak również przekształcił starą zasadę Kartezjusza „Myślę wiec jestem” na  swoistą „Czuję, wyrażam, więc jestem”.

Po kilku latach spędzonych na emigracji przeniósł się do Paryża. W wieku 36 lat ożenił się z Cecylią Szymanowska, która urodziła mu sześcioro dzieci. Paryż dla Mickiewicza stał się początkiem kariery jako wykładowcy, jak i pisarza. Otrzymał tytuł profesora literatury łacińskiej w szwajcarskiej Lozannie, a w 1840 roku objął katedrę języków słowiańskich w College de France. Wtedy też wydał dzieło swojego życia „Pana Tadeusza”. Ze względu na pozycję społeczną oraz aktywność w środowiskach patriotycznych Mickiewicza uznaje się powszechnie za czołowego reprezentanta Wielkiej Emigracji. W 1848 roku utworzył we Włoszech legion polski. Po powrocie do Paryża został współzałożycielem i redaktorem pisma Trybuna Ludów.

Pod koniec swojego życia pracował w Bibliotece Arsenału. Dwa miesiące przed śmiercią wyjechał do Konstantynopola, gdzie zmarł nagle podczas epidemii prawdopodobnie na cholerę, choć ostatnio coraz częściej mówi się, że mógł zostać otruty arszenikiem lub doznać wylewu. Jego ciało zostało przewiezione do Paryża i w 1855 pochowane na cmentarzu des Champeaux w Montmorency, a w roku 1890 przeniesione na Wawel.

Twórczość Mickiewicza, prawdziwie wybitna, nie przeminęła wraz z nadejściem kolejnej epoki, oparła się działaniu czasu i do dziś stanowi niewyczerpane źródło inspiracji, a wielki romantyk jest ciągle olbrzymim autorytetem. Bardzo trafnie znaczenie Mickiewicza dla tożsamości Polaków określa poeta Tadeusz Różewicz, porównując jego twórczość do chleba, którym karmi się cały naród: „Chleb, który żywi i zachwyca, który się w krew narodu zamienia poezja Mickiewicza”.

W Naszej Bibliotece w Dziale Literatury Pięknej znajdują się takie książki autorstwa Mickiewicza, jak:
Ballady, romanse i sonety, Dziady, Grażyna, Konrad Wallenrod, Księgi Narodu Polskiego i Pielgrzymstwa Polskiego, Listy, Literatura słowiańska, kurs, Nadeszły nine czasy, Pan Tadeusz, Pani Twardowska,  Pisma prozą, Poezja:wybrane, Powieści poetyckie, Powrót taty, Prelekcje paryskie, Sonety erotyczne i inne wiersze miłosne, Sonety Krymskie, To lubię, Wiersze, Wybór poezji, Złote myśli
oraz książki o Adamie Mickiewiczu:
J. Łukasiewicz „Mickiewicz”; S. Makowski, E. Szymanis „Adam Mickiewicz”; J. Charles, G. Maisani „Adam Mickiewicz. Studium psychologiczne”; B. Wachowicz, „Ty jesteś jak zdrowie Mickiewicz nad Wilią, Niemnem i Świtecią”; L. Podhorski-Okołów „Realia Mickiewiczowskie”; W. Kubacki „Z Mickiewiczem na Krymie”; E. Sawrymowicz „Adam Mickiewicz”; J. Maurer, „Z matki Obcej...”; L.M.Bartelski „Mickiewicz na wschodzie”; M. Dernałowicz „Adam Mickiewicz”; M. Jastrun „Mickiewicz”; D. Seweryn „O wyobraźni lirycznej Adama Mickiewicza”; A. Witkowska „Mickiewicz, słowo i czyn”; A. Witkowska „Celina i Adam Mickiewicz”; K. Kopczyński „Mickiewicz i jego czytelnicy”.