Przypomnij sobie zapomnianych pisarzy, czyli marcowe rocznice literackie.

Treść

Ignacy Krasicki to najjaśniejsza gwiazda polskiego oświecenia - poeta, prozaik, publicysta oraz komediopisarz. Zwany przez sobie współczesnych księciem poetów polskich. Jeden z najbliższych współpracowników Stanisława Augusta w jego działalności kulturowej, współorganizator i uczestnik tzw. obiadów czwartkowych. Włożył olbrzymi wkład w kształtowanie „Monitora” – pierwszego nowoczesnego czasopisma moralno – politycznego w Polsce.
Twórczość Krasickiego poraża kunsztem i bogactwem gatunkowym, pisał: bajki, satyry, poematy heroikomiczne, wiersze, powieści, komedie, poza tym prace naukowe oraz encyklopedyczne. Obok wybitnej inteligencji, wszechstronnego wykształcenia i talentu literackiego miał też Krasicki przymioty osobiste, które jednały mu sympatię otoczenia, ułatwiały drogę do kariery. Wytworny, dowcipny, przystojny, brylował w salonach stołecznych i magnackich. Prezentował idealny wzór ówczesnego człowieka z towarzystwa – „galantomana” (...). Na jego dworze w Lidzbarku Warmińskim rozkwitało życie kulturalne i artystyczne. Utrzymał więzi z warszawskim ośrodkiem kulturalnym również wtedy, gdy 1772 po rozbiorze Warmia znalazła się w granicach Prus. Był w dobrych stosunkach z królem Fryderykiem Wilhelmem II, dzięki poparciu którego został arcybiskupem gnieźnieńskim. Zwolennik klasycyzmu i racjonalizmu, wykazywał krytycyzm wobec różnych warstw społecznych, nie wyłączając kleru.
Do najważniejszych utworów Krasickiego należą: poemat heroikomiczny „Myszeis”, powieść satyryczno – utopijna „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, „Monachomachia, czyli Wojna mnichów” wyszydzająca zepsucie obyczajów zakonnych, powieść edukacyjna „Pan Podstoli”, „Bajki i przypowieści” , Satyry , „Antymonachomachia”, powieść o charakterze rozprawy filozoficzno-obyczajowej „Historia”, „Wojna chocimska”, encyklopedia „Zbiór potrzebniejszych wiadomości...”, alegoryczna „Powieść prawdziwa o narożnej kamienicy w Kukurowcach”.
Jest także autorem głośnych patriotycznych utworów: Hymnu do miłości ojczyzny i Pieśni na dzień 3 maja 1792. Był w wielu gatunkach literackich, jak bajki czy satyry, prawdziwym mistrzem, w innych zaś - np. w prozie - nowatorem. Dzięki uniwersalnej wymowie większości jego dzieł, wciąż budzi podziw u czytelników, od przeszło dwóch stuleci bawi i uczy kolejne pokolenia.

Virginia Woolf urodziła się w Londynie, została wykształcona przez swoich rodziców w ich dobrze ustosunkowanym domu. Wychowywała się w środowisku nasyconym wpływami wiktoriańskiego społeczeństwa literackiego. Henry James, George Henry Lewes, Julia Margaret Cameron, i James Russell Lowell, który był ojcem chrzestnym Virginii, często odwiedzali jej dom rodzinny. Dzięki ogromnej bibliotece jaką posiadali rodzice pisarki doskonale poznała ona filologię klasyczną i angielską literaturę. Według jej pamiętników, najbarwniejsze wspomnienia z dzieciństwa nie są jednak związane z Londynem, lecz z Saint Ives w Kornwalii gdzie jej rodzina spędzała każde lato aż do 1895r. Wspomnienia rodzinnych wakacji i wrażenie jakie wywarł na niej krajobraz, a zwłaszcza Godrevy Lighthouse, były źródłem powieści, które pisała w późniejszych latach, szczególnie „Do Latarni Morskiej”.
Nagła śmierć matki z powodu grypy i przyrodniej siostry Stelli dwa lata później, były przyczyną pierwszego z kilku załamań nerwowych u Virginii. Śmierć jej ojca w roku 1904 spowodowała jej najbardziej niepokojące załamanie nerwowe i została ona na krótki czas umieszczona w zakładzie psychiatrycznym. Virginia rozpoczęła swoją karierę pisarską w 1905 roku dziennikarskim artykułem na temat Haworth (domu rodziny Brontë) dla "Times Literary Supplement". W 1912 roku poślubiła Leonarda Woolfa, pisarza, urzędnika służby cywilnej i teoretyka politycznego. Wielu biografów uważa, iż małżeństwo Virginii z Leonardem nigdy nie było skonsumowane, jako że Virginia była homoseksualistką. W 1922 poznała i zakochała się w Vicie Sackville-West, z którą miała romans przez większość lat dwudziestych. Większość jej prac została wydana przez Hogarth Press, założone przez nią i jej męża w 1917 roku. Virginia Woolf została okrzyknięta jednym z czołowych modernistów, mimo że gardziła niektórymi artystami w tej kategorii. Ostatecznie choroba psychiczna która miała ogromny wpływ na jej twórczość doprowadziła ją do samobójstwa. Virginia pozostawiła dwa listy pożegnalne; jeden dla swojej siostry Vanessy, a drugi dla swojego męża: „Jestem pewna, że znów szaleję: Czuję, że nie damy rady przejść przez te kolejne trudne chwile. I że tym razem nie wyzdrowieję. Zaczynam słyszeć głosy i nie mogę się skoncentrować. Więc robię to co uważam za najlepsze. Dałeś mi radość największą z możliwych… Nie mogę dalej z tym walczyć, wiem, że niszczę Twoje życie i że beze mnie mógłbyś pracować...”
Na podstawie jej biografii powstała książka Michaela Cunninghama „Godziny” oraz późniejsza jej ekranizacja pod tym samym tytułem. Neverow, angielski profesor ze Stanowego Uniwersytetu Południowego Connecticut stwierdza, że film Paramount przedstawia pisarkę jako kaleką wariatkę. "Uczone feministki zwalczały ten obraz Woolf przez lata", mówi Neverow, a portret Cunninghama krzywdzi dziedzictwo pisarki, która, według profesora, była "politycznie uświadomiona i bezwzględnie feministką".
Virginia Woolf zajmuje unikalne, kontrowersyjne miejsce w literaturze XX w. Za życia była popularna jako powieściopisarka i eseistka; pośmiertnie jest bardziej znana jako pisarka pamiętników i listów, jako obiekt biografii, wspomnień i tez doktoranckich.
Pytanie "czy była szalona" absorbuje wielu z jej dzisiejszych krytyków. Ona oczywiście myślała, że była. W swoich listach i dziennikach często używa tego słowa, pisząc w przenośni i dosłownie: "Kiedy byłam szalona". Ten pogląd był dzielony przez jej męża Leonarda, jej rodzinę, jej siostrzeńca oraz oficjalnego biografa Quentina Bella. Była mądra, piękna, szalona, tragiczna, zgryźliwa i należała do najbardziej cenionych i wpływowych artystów XX wieku.
Na półkach wielickiej biblioteki odnajdą Państwo: „Damę w lustrze”, „Siedem szkiców”, „Pokój Jakuba”, „Widoki Londynu”, „Do latarni morskiej”, „Fale”, „Pani Dalloway”oraz „Pochyłą wieżę”. Serdecznie zachęcamy do lektury.