Siuda Baba – tradycja wielicka

Treść

Biblioteka w Koźmicach Wielkich zorganizowała kolejne spotkanie w cyklu „Opowiedzieć Dziedzictwo”. Tym razem, za zajęcia zaprosiliśmy przedszkole samorządowe z Koźmic.

Przedszkolaki poznały Siudą Babę, postać jakże zakorzeniona w kulturze Wieliczki i Lednicy Górnej. Dawno, dawno temu w Lednicy Górnej, niedaleko Kopcowej Góry, była świątynia, w której kapłanki dzień i noc strzegły świętego ognia… Tak rozpoczyna się opowieść o dziewczynie, która została strażniczką płomieni. Gdy po rocznej służbie wyszła ze świątyni, była cała brudna od sadzy. Miała tylko jeden dzień na znalezienie zastępczyni, w przeciwnym razie musiała wrócić na kolejny rok służby kapłanki. Dziewczyny kryły się po domach przed umorusaną strażniczką. Stąd wzięła się nazwa „Siuda”, czyli goniąca, łapiąca.
Wieliczanie znają Siudą Babę z obrzędów odgrywanych corocznie przy kościele św. Klemensa w Wieliczce. Wtedy występuje mężczyzna przebrany za Siudą w towarzystwie Cygana strzelającego z bata i nawołującego przechodniów do składania datków dla „kapłanki”. Orszak Siudej Baby składa się również z mężczyzn w strojach krakowskich niosących ogródek, czyli prostokątną doniczkę z gałązkami i kwiatami, do której wkładane są smakołyki lub pieniężne datki. Należy pamiętać, że w orszaku mogą brać udział tylko kawalerowie, gdyż żonaci mężczyźni nie mogli towarzyszyć kapłankom ognia.

Uczestnicy chętnie zadawali pytania o bohaterce. Odpowiadały na rożne pytania dotyczące tradycji Świąt Wielkanocnych. 

Autor: Dorota Grochal