Pisanki krakowskie

Treść

Pisanka to ogólna, zwyczajowa nazwa jaja (zwykle kurzego, gęsiego lub kaczego) zdobionego różnymi technikami. Zwyczaj malowania jaj narodził się na terenie Mezopotamii i rozpowszechnił się w Azji Mniejszcej i basenie Morza Śródziemnego. Niestety, ze względu na kruchość skorupek, najstarsze pisanki z jajek nie zachowały się do dnia obecnego.

Na ziemiach polskich – najstarsze pisanki pochodzą z końca X wieku, z wykopalisk na Ostrówku w Opolu i w okolicach Wrocławia. Prawdopodobnie zdobione jaja istniały na terenie Słowiańszczyzny już w III wieku n.e. Pisankę sprzed ok. 900 lat można obejrzeć w Muzeum Archeologicznym w Krakowie.

Od czasu zaadaptowania symboliki jajka przez chrześcijaństwo, odgrywa ono ważną rolę jako symbol zmartwychwstania. Kościół dążył początkowo do rozdzielenia tradycji chrześcijańskiej od obrzędowości pogańskiej, zabroniono więc spożywania jajek w okresie Wielkanocy. Zakaz cofnięto dopiero w XII wieku.

Podanie greckie z X wieku mówi, iż zwyczaj malowania pisanek wprowadziła św. Maria Magdalena. Płaczącej przy pustym grobie Zbawiciela ukazał się anioł i rzekł: „nie płacz, Chrystus zmartwychwstał”. Uradowana kobieta pobiegła do domu i zobaczyła, że wszystkie jajka zaczerwieniły się. Wyszła przed dom, spotkała apostołów i rozdając im czerwone jajka opowiadała o zmartwychwstaniu Pana.