100 lat temu w Wieliczce / MARZEC 1919

Treść

>>>MARZEC 1919<<<

W marcu 1919 roku wieliczanie ochoczo i dumnie włączają się w odbudowę państwa polskiego, a przede wszystkim o pozostawienie w jego granicach regionów, które uważane są za polskie, a o które jeszcze toczą się batalie. Odbywają się wiece oraz uroczyste posiedzenie Rady Miejskiej w sprawie odzyskania Gdańska. Jeden z nich uświetniono koncertem „ociemniałego skrzypka p. Al. Stankiewicza z współudziałem p. Lewickiej (akomp.) i Otowskiej (śpiew). Koncert udał się istotnie nadzwyczajnie […]” (Goniec Krakowski nr 70 (15 marca 1919), s. 5). Na obronę kresów zbierany jest w Wieliczce dobrowolny podatek, odbywają się rauty i wiece. W raucie zorganizowanym przez Koło Pań udział wzięła aktorka Teatru Słowackiego z Krakowa Jadwiga Drzewiecka, chór Lutnia oraz Orkiestra Salinarna. Rada Miasta Wieliczka uchwaliła protestować u ministra spraw zagranicznych przeciwko oderwaniu od Polski Śląska Cieszyńskiego, Orawy i Spiszu „aby historyczne i etniczna prawa Polski do tych ziem nie uległy pogwałceniu” (Głos Narodu nr 69 (28 marca 1919, wyd. wiecz.), s. 1). Nieustannie Wieliczanie wspierają także finansowo Lwów.

Odbudowa kraju wymaga także budowy dróg i połączeń kolejowych. Wieliczka jest włączana w te plany przy okazji budowy trasy kolejowej Wieliczka-Dobczyce (Myślenice)-Mszana Dolna. Ach…jakby to było pięknie, gdyby te plany zostały zrealizowane. Poczytać o losach planów kolejowych w kierunku Myślenic można w artykule „Pierwsze koncepcje budowy kolei mają ponad 100 lat” autorstwa Sławomira Węgrzyna w Gazecie Myślenickiej.

Marzec to także miesiąc imienin Naczelnika Państwa i wieliczanie z ochotą je uczcili. Na początku miesiąca górnicza delegacja spotkała z Józefem Piłsudskim, a 18 marca odbył się capstrzyk, pochód, msza i uroczysty wykład w podziemiach kopalni. Z okazji uroczystości zakłady przemysłowe w Wieliczce wstrzymały pracę.

Już nie państwowe, ale prywatne jubileusze będą obchodzić także marcowi zaręczeni: Giza i Markus; Chaja i Samuel; Balbina i Jozue – tym ostatnim życzenia składa Czytelnia Stowarzyszenia Młodzieży Żydowskiej w Wieliczce. I oto mamy, skromne bo skromne, wątki czytelnicze.

Goniec Krakowski, Nowa Reforma i Czas piszą o trzydniowym pożarze na czwartym poziomie w komorze Klein III wielickiej kopalni. „Akcyą ratunkową kierował energicznie radca Mackiewicz” (Nowa Reforma nr 94 (4 marca 1919), s. 2). Zagrożenie udało się sprawnie opanować i wg doniesień prasowych nikt nie ucierpiał.

Wieliczan wyposażono w marcu w kolejną dozę mąki poznańskiej oraz amerykańskiej, a lwowski oddział spirytusowy zakładu kredytowego dla handlu i przemysłu otworzył w Krakowie ekspozyturę przydzielającą spirytus m. in. Wieliczce. Wieliczka nie tylko przyjmuje, ale także oferuje: „wielką ilość szczepów owocowych w doborowych odmianach” ma na sprzedaż zakład sadowniczy „Piast” (Głos Narodu nr 60 (18 marca 1919, wyd. por.), s. 4).

Ponadto, na szczęśliwego znalazcę szczęki metalowej z trzema zębami zagubionej w okolicy Wieliczki oczekuje nagroda. Lupy w dłoń, wykrywacze metalu pod rękę, sonary i inne ustrojstwa w ruch – idziemy na poszukiwania!

Opis wycinków z grafiki:
Źródło / Tytuł dziennika lub czasopisma, numer zeszytu, data wydania, strona z notatką

Skróty użyte w grafice:
JBC – Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa
MBC – Małopolska Biblioteka Cyfrowa
POLONA – Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona